Thuốc lá gây bệnh tật và nghèo đói
Mặc dù ngành công nghiệp thuốc lá có những đóng góp nhất định cho nguồn thu ngân sách, giải quyết việc làm cho một bộ phận người lao động nhưng tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người và kinh tế - xã hội là những tổn thất khó bù đắp được.
Năm 2030, có 70.000 người tử vong vì thuốc lá
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, đến năm 2030, con số này sẽ tăng lên tới 70.000 người (gần gấp 4 lần số ca tử vong vì tai nạn giao thông đường bộ tại nước ta mỗi năm). Đối với nam giới, thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong sớm, với gần 11% tổng số ca tử vong. Đặc biệt, người nghiện thuốc lá có nguy cơ tử vong cao gấp 2,5 – 10 lần so với người không hút thuốc lá.
Theo các chuyên gia y tế, khói thuốc lá có chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có nicotine là chất gây nghiện và khoảng 70 chất là tác nhân gây ung thư, điển hình là các chất như nhựa thuốc lá (tar), benzen, carbon monoxide… Vì vậy, hút thuốc lá là nguyên nhân của 25 căn bệnh, trong đó có rất nhiều căn bệnh nguy hiểm như ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch và các bệnh khác như ung thư vòm họng, ung thư da, loãng xương, ung thư thanh quản, liệt dương, giảm khả năng sinh sản…
Hút thuốc lá thụ động cũng là một trong những nguy cơ lớn ảnh hưởng tới sức khỏe do khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc lá đang cháy độc hại hơn khói thuốc lá do người hút thở ra. Người thường xuyên hít phải khói thuốc lá có nguy cơ bị ung thư phổi cao hơn 26% so với người không hít phải khói thuốc lá. Khói thuốc lá thụ động là một trong các tác nhân gây nhiều bệnh về tim mạch, phổi, làm suy giảm chức năng hô hấp và ảnh hưởng tới chức năng sinh sản, cả ở nam và nữ. Khói thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ bệnh tim lên 25 – 30%, tăng nguy cơ mắc bệnh phổi lên 25% và tăng nguy cơ đột quỵ lên 82%.
Thuốc lá gây tổn hại nặng về kinh tế
Trên thế giới, mỗi năm, thuốc lá gây thiệt hại cho nền kinh tế 500 tỷ USD. Theo ước tính, trong tổng số các vụ hỏa hoạn trên thế giới thì nguyên nhân do sử dụng thuốc lá chiếm 10% với 1,1 triệu vụ cháy. Đồng thời, thuốc lá còn làm 17.300 người tử vong, gây ra 60.000 ca thương tích và 27 tỷ USD tổn thất tài sản.
Chi phí y tế điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá, giảm năng suất lao động và các chi phí xã hội khác chiếm 3,6% GDP. Mỗi năm, tại các nước trên thế giới, tổn thất cho việc sử dụng thuốc lá đều rất cao. Tại Mỹ, mức tổn thất này ước tính là 184,5 tỷ đô la. Tại Đức là 24,4 tỷ đô la, tại Pháp là 16,4 tỷ USD, tại Australia là 14,2 tỷ USD và Trung Quốc là 4,3 tỷ USD.
Đặc biệt, gánh nặng chi phí y tế để điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá đang là một thách thức đối với nhiều quốc gia. Theo số liệu của các nước phát triển, chi phí điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá chiếm khoảng 6 - 15% tổng chi phí y tế. Tại Việt Nam, trong năm 2010, chỉ riêng chi phí điều trị cho 3 trong số 25 loại bệnh phổ biến nhất liên quan đến thuốc lá (ung thư phổi, bệnh mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn) đã là 2.304 tỷ đồng.
Chi tiêu cho thuốc lá làm giảm các chi tiêu thiết yếu khác của hộ gia đình, đặc biệt là hộ có thu nhập thấp. Một người hút thuốc lá trong một năm tiêu hết số tiền bằng 1/3 số tiền chi cho lương thực, gấp 1,5 lần so với chi cho giáo dục, gấp 5 lần chi phí y tế tính theo bình quân đầu người Nếu người hút thuốc nghèo bỏ thuốc lá, họ sẽ có nhiều tiền hơn để mua thức ăn hoặc để trả tiền học cho con em mình./.
