Chủ động phòng bệnh trước những ảnh hưởng của ô nhiễm không khí tới sức khỏe con người
Theo tổ chức Y tế thế giới và các nghiên cứu cho thấy ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp cấp, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ và ung thư. Ngoài ra, tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể gây tổn thương da, các bệnh về mắt, tác động đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch. Trong thời gian qua, tại một số thành phố lớn đã xảy ra tình trạng ô nhiễm không khí, có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Để bảo vệ sức khỏe của cộng đồng trước những ảnh hưởng của ô nhiễm không khí và nhằm giúp nhân dân có những kiến thức cơ bản trong việc thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe, Cục Quản lý môi trường y tế đã có những khuyến cáo đối với cồng đồng. Cụ thể, chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe con người được đánh giá bằng chỉ số chất lượng không khí (viết tắt là AQI). Trong đó, chỉ số AQI được tính theo thang điểm tương ứng với biểu tượng và các màu sắc để cảnh báo chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Chỉ số AQI từ 0-50 (màu xanh), chất lượng không khí tốt, không ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Chỉ số AQI 51 - 100 (màu vàng), chất lượng không khí trung bình có thể chấp nhận được. Tuy nhiên đối với những người nhạy cảm như người cao tuổi, trẻ em, người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch có thể chịu những tác động nhất định tới sức khỏe.
Chỉ số AQI từ 101-150 (màu da cam), chất lượng không khí kém, đối với những người nhạy cảm gặp phải các vấn đề về sức khỏe, những người bình thường ít ảnh hưởng.
Chỉ số AQI 151 - 200 (màu đỏ), chất lượng không khí xấu. Đối với những người bắt đầu có các ảnh hưởng tới sức khỏe, nhóm người nhạy cảm có thể gặp những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.
Chỉ số AQI 201-300 (màu tím), chất lượng không khí rất xấu. Cảnh báo ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe tới mọi người.
Chỉ số AQI 301-500 (màu nâu), chất lượng không khí nguy hại. Cảnh báo khẩn cấp về sức khỏe đến toàn bộ dân số bị ảnh hưởng tới sức khỏe mức nghiêm trọng.
Để đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng, mỗi cá nhân phải thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe. Cụ thể, thường xuyên theo dõi tình hình chất lượng không khí trên các phương tiện truyền thông đại chúng để thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe phù hợp; khi ra khỏi nhà thường xuyên đeo khẩu trang đảm bảo chất lượng và đeo khẩu trang đúng quy cách; thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống. Nên sử dụng khẩu trang, kính bảo vệ mắt khi làm vệ sinh, dọn dẹp nếu có nhiều bụi hoặc không khí bị ô nhiễm từ mức kém đến mức nguy hại; hạn chế sử dụng bếp than tổ ong, củi, đốt rơm rạ hoặc thay thế bằng bếp điện, bếp từ hoặc bếp ga; Trồng cây xanh giúp ngăn bụi và làm sạch không khí; với người hút thuốc lá, thuốc lào nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút; không nên hút thuốc lá trong nhà. Với người không hút thuốc nên tránh xa khói thuốc; thường xuyên tự theo dõi sức khỏe và thực hiện khám sức khỏe định kỳ.
Đối với những người nhạy cảm với các chất ô nhiễm trong không khí như trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh hô hấp, tim mạch, người cao tuổi nên tránh tiếp xúc với các nguồn phát thải chất ô nhiễm không khí từ phương tiện giao thông; các công trình xây dựng; khu vực đun nấu đốt nhiên liệu bằng than, củi, rơm rạ hoặc các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí khác. Trong thời điểm không khí bị ô nhiễm nếu xuất hiện các triệu chứng hoặc bệnh cấp tính như sốt, viêm mũi, họng, viêm phế quản, huyết áp, tim mạch... cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn điều trị; tăng cường dinh dưỡng nâng cao thể trạng và sức đề kháng; nên chú ý giữ ấm cơ thể về mùa đông, tránh bị nhiễm lạnh đột ngột. Người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch cần tuân thủ và duy trì điều trị theo đơn của bác sĩ chuyên khoa. Nếu có dấu hiệu khó chịu, tăng nặng nên đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để khám và được tư vấn, điều trị. Đối với người già, người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch cần tuân thủ việc khám sức khỏe định kỳ./.
