Cảnh báo tình trạng lạm dụng “sinh mổ”
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, tỉ lệ sinh mổ ở Việt Nam hiện ở mức khá cao. Trung bình cứ 100 trẻ em được ra đời thì có 40 trẻ được sinh ra bằng phương pháp mổ, tương đương 40%. Trong khi đó, trên toàn thế giới chỉ có 15% sản phụ được chỉ định mổ lấy thai. Một số lý do mà nhiều sản phụ cùng gia đình đã chọn cơ sở dịch vụ để yêu cầu mổ bắt con là: coi thầy bói xem ngày tốt, giờ đẹp để sinh con; một số phụ nữ đề nghị sinh mổ để tránh những vết khâu âm đạo…
Trong khi đó, theo Y khoa, sản phụ chỉ được chỉ định sinh mổ khi gặp các trường hợp khiến không thể sinh thường, sinh tự nhiên như: người mẹ mắc phải các bệnh về tim mạch, hô hấp, bệnh lý toàn thân…; em bé quá lớn hoặc trường hợp đa thai; khung xương chậu của người mẹ quá nhỏ không thể sinh thường; nhau tiền đạo, nhau bong non; ngôi thai không thuận; thai suy…
Tình trạng lạm dụng sinh mổ cần phải cảnh báo. Tuy nhiên bên cạnh sự chủ quan của sản phụ và người thân thì việc dễ dàng tạo điều kiện đặt lịch sinh mổ tại một số bệnh viện, cơ sở y tế dịch vụ cũng chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Theo một số sản phụ thì việc sinh mổ được thực hiện đăng ký khá đơn giản. Chỉ cần trình bày mục đích sinh mổ và cung cấp một số giấy tờ tùy thân như chứng minh thư nhân dân, thẻ bảo hiểm y tế,… là có thể đặt lịch sinh mổ theo ý muốn.
Việc sinh mổ làm tăng nguy cơ trẻ không được bú mẹ sau sinh và bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, dẫn đến tình trạng lãng phí nguồn sữa mẹ, đặc biệt là sữa non quý giá. Y khoa cũng đã ghi nhận một số biến chứng nguy hiểm của việc sinh mổ như: tai biến gây mê, nhiễm trùng vết mổ, nguy cơ tắc ruột do dính ruột về sau cho thai phụ. Bên cạnh đó, việc sinh mổ còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ở lần sinh tiếp theo như viết sẹo ở tử cung do lần sinh mổ trước khiến lá nhau không có điều kiện bám tốt, do đó việc cung cấp máu và chất dinh dưỡng nuôi bào thai không đầy đủ. Nếu nhau thai bám vào thành tử cung tại vết mổ cũ sẽ rất nguy hiểm, vì ở vị trí này sẽ khiến bào thai dễ sẩy. Khi nhau đã bám vào sẹo mổ thì dù là sinh, phá thai hay lấy thai lưu đều có nguy cơ bị băng huyết nặng, có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không cấp cứu kịp thời.
Bên cạnh những nguy cơ đối với sản phụ thì việc sinh mổ cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với trẻ sơ sinh. Trẻ được sinh ra bằng phương pháp mổ có nguy cơ suy hô hấp nặng, nhất là trẻ được can thiệp sinh mổ ở thời kỳ thai gần đủ tháng (khoảng 37 tuần). So với sinh mổ thì sinh thường giúp em bé ra đời có sự hô hấp tốt hơn do cơ chế tự nhiên của cơ thể người mẹ khi đẩy bé ra.
Trước một vài lợi ích nhỏ bên cạnh vô vàn những nguy cơ có thể xảy ra, thai phụ và gia đình cần hết sức thận trọng, cân nhắc kỹ lưỡng khi có ý định sinh mổ. Đặc biệt không được lạm dụng sinh mổ nếu không có chỉ định cần thiết của bác sĩ sản khoa.
